Pilsener (Pils) is een lastig bier om te brouwen door een hobbybrouwer. Een klein brouwfoutje is al snel herkenbaar. En het wordt met ondergist vergist (± 14 °C). De meeste hobbybrouwers gebruiken bovengisting (± 18 °C).

 

Hier is een basisrecept om een klassieke pilsener te brouwen. Een pilsener is een ondergistend bier met een lichte, frisse smaak en een subtiel hoparoma. Dit recept volgt het Duitse “Reinheitsgebot” voor pure ingrediënten, wat betekent dat er alleen water, mout, hop en gist wordt gebruikt.

Ingrediënten (voor 20 liter)

Mouten:

  • 4 kg Pilsmout (basis voor het lichte karakter en de kleur van pilsener)
  • 200 g CaraPils (optioneel, voor schuimstabiliteit en mondgevoel)

Hoppen:

  • 30 g Saaz hop (voor de bitterheid, 60 minuten kooktijd)
  • 20 g Saaz hop (voor aroma, 15 minuten kooktijd)

Gist:

  • 1 pak ondergist (bijvoorbeeld Wyeast 2124 Bohemian Lager of Saflager W-34/70)

Water:

  • Ongeveer 25 liter water (20 liter voor het bier, de rest voor verlies bij koken en klaren). Zorg dat het water zacht is (weinig mineralen), dit kan de smaak zachter maken.

Stappen

1. Maischen

  • verwarm 15 liter water tot ongeveer 52°C.
  • Stort de mout: voeg de gemalen mouten toe en roer goed door om klonten te voorkomen.
  • Stapsgewijze verhitting:
    • Houd 20 minuten aan bij 52°C voor eiwitrust (verbetering van schuimkwaliteit).
    • Verhoog de temperatuur naar 63°C en houd dit 30 minuten aan (vergisting-versuikerings-stap).
    • Verhoog naar 72°C en houd 20 minuten aan voor verdere zetmeelafbraak.
    • Breng de temperatuur naar 78°C (afmaisch-stap) en houd dit 5-10 minuten aan om de enzymactiviteit te stoppen.

2. Filteren en Spoelen

  • Filter de wort van de bostel. Spoel de overgebleven bostel in de filterkuip met 5 liter water van 78°C om alle suikers eruit te halen.
  • Verzamel alle wort in de kookpan.

3. Koken en hoptoevoeging

  • Breng de wort aan de kook en voeg direct 30 g Saaz hop toe voor bitterheid (60 minuten koken).
  • Na 45 minuten koken, voeg de overige 20 g Saaz hop toe voor aroma (laat 15 minuten meekoken).
  • Na 60 minuten koken, koel de wort snel terug tot ongeveer 12°C, ideaal voor ondergistende pils.

4. Gisten

  • Giet de gekoelde wort over in een gistvat en voeg de gist toe (als je een vloeibare gist gebruikt, maak dan eerst een giststarter).
  • Laat het bier vergisten op 10-12°C gedurende ongeveer 1-2 weken. Als de hoofdvergisting klaar is, kun je het laten lageren (rusten) bij 2-4°C gedurende 3-4 weken in een ander vat voor een helder en gebalanceerd bier.

5. Bottelen en Rijpen

  • Voeg suiker toe (ongeveer 7 gram per liter) om koolzuur in de fles te krijgen.
  • Bottel het bier in schone, ontsmette flessen.
  • Laat de flessen 2-3 weken rijpen bij een koele temperatuur (10-15°C) om koolzuur te ontwikkelen.

Tips

  • Temperatuurbeheersing: Dit is cruciaal voor een pilsener. Zorg voor een constante temperatuur tijdens de vergisting, anders kunnen er ongewenste smaken ontstaan.
  • Zuiver water: Omdat pilsener een delicaat bier is, kan hard water met veel mineralen de smaak beïnvloeden. Zacht water is ideaal.